Kontrolcülük, bir kişinin hayatındaki olayları veya diğer insanları kontrol etme ihtiyacı hissetmesidir ve insan ilişkilerinde sıkça karşılaşılan bir durumdur. Peki, kontrolcü davranışlar neden ortaya çıkar? Kontrolcülüğün nedenleri, belirtileri, nelerdir ve bu davranışla başa çıkmak için neler yapılabilir?
Hayat belirsizliklerle doludur ve bazen bunu kabul etmekte zorlanıyoruz. Hayatımızı, davranışlarımızı ve hatta karşımızdaki insanların davranışlarını da kontrol altında almak istiyoruz. Ancak kontrol altına alma çabası, bireyi endişeye ve mutsuzluğa sürükleyebiliyor. Aslında birçok olay farkında olmasak da bizim kontrolümüz dışında gerçekleşiyor. Örneğin bir kişi çalıştığı yerde işinin kontrol altında olduğunu düşünebilir ancak birden hastalanabilir ve bir süre işe gidemeyebilir veya işyerindeki değişen ekonomik koşullar, çalışma politikaları gibi dış etmenler bu kişinin iş durumunu etkileyebilir.
![]()
Kontolcülüğün Sebepleri?
- Kişinin kendi güvensizlikleri
- Korkuları
- Geçmiş yaşantıları
- Mükemmelliyetçiliği
- Güç ihtiyacı
Kontrolcülüğün Belirtileri
- Başkalarını eleştirmek veya yönlendirmek
- Diğer insanların davranışlarını kontrol etmeye çalışmak
- Sürekli olarak her şeyin mükemmel olmasını istemek
- Karar verileceği zaman hep kendi bildiğini yapmak
- Her şeyi planlama ve organize etme ihtiyacı hissetmek
- İlişkilerde manipüle etme ve baskı kurma yöneliminde olmak
![]()
Kontrolcülük ile Başa Çıkma Yolları:
- Kabul etmek: Yaşamın belirsizliklerle dolu olduğunu ve kontrolün sınırlı olduğunu kabullenmek.
- Farkındalık Geliştirme: Kontrolcü davranışlarınısı fark etmek ve nedenlerini anlamak.
- Esneklik Geliştirme: Değişikliklere ve belirsizliklere karşı daha esnek olmayı öğrenmek ve her şeyin mükemmel olması gerektiği inancından vazgeçmek
- Empati ve İletişim: Başkalarının duygularını ve ihtiyaçlarını anlamak için empati geliştirmek ve ilişkilerde açık iletişim kurmak.
- Destek Arama: Kontrolcülük ile başa çıkmak için bir terapistten veya destek grubundan yardım almak.
Hayatın belirsizliklerle dolu olduğunu ve kontrol edebileceğimiz şeylerin sınırlı olduğunu unutmayın.